Abel Tasman, Columbus van de lage landen? Abel Tasman leefde van 1603-1659, hij was de Groningse ontdekkingsreiziger van de Gouden Eeuw.
Dhr. Onderwater heeft in de musea van Nederland weinig tot niets over Abel Tasman kunnen vinden, over zijn jeugd in Lutjegast is vrijwel niets bekend.
Abel Tasman duikt voor het eerst op in de bronvermelding van 1631, hij gaat dan in ondertrouw in de Oude Kerk in Amsterdam, hij kan lezen schrijven en heeft inmiddels een dochtertje uit een eerder huwelijk.
Bij Amsterdam is er veel werkgelegenheid in de scheepvaart en Abel Tasman is eerst varend gezel ( licht matroos) in dienst van de VOC, en maakt in de periode van 1633-1638 een bliksemcarrière
In 1638 gaat hij als kapitein op weg naar de Oost en neemt zijn gezin mee om niet weer terug te keren. Abel Tasman was een rustige, weloverwogen persoon en men ging als matroos graag met hem mee. Men wist in die tijd dat de aarde rond was, in het zuiden moest land zijn anders raakte de aarde uit zijn balans.
Routes van en naar Oost Indië waren afhankelijk van de wind. Het was vaak niet de kortste route waar men langs ging, maar wel de snelste route vanwege de wind.
In de zomer van 1642 vertrekt Tasman in opdracht van de VOC met 110 mannen op twee kleine schepen uit Batavia om het grote, mythische Zuidland te zoeken.
Zij moesten nagaan of daar iets te halen viel en of er vanuit Azië een snelle verbinding met de Spaanse bezittingen in Amerika te vinden was. Het was nog in de tijd van de Spaanse oorlog. De Spanjaarden/ Portugezen haalden goud en zilver uit Amerika.
Tasman stuurde een sloep met bemanning naar de kust om te kijken of ze aan land konden.
De Maori’s stuurden vrouwen in het water en floten op schelpen. Tasman vertrouwde het niet en floot de sloep terug, de Maori’s beschouwden dit als oorlogsignaal en overmeesterde de sloep, doden een aantal en namen de anderen mee, het werd moordenaarsbaai genoemd.
Bij deze reis waren van de 110 maar 15 mensen omgekomen, dit was meestal meer.
Omdat Tasman’s tocht geen handelscontacten of andere nieuwe rijkdommen opleverde werd hij in die tijd door de leiding van de VOC beschouwd als een mislukkeling en ontslagen. Later werd hij toch weer in dienst genomen.
Toen Tasman in 1652 met pensioen ging was hij een man in bonus, en werd tot 1659 veehandelaar bij Batavia, zijn graf is nooit gelokaliseerd, ook hij nooit meer in Lutjegast geweest, toch staat in zijn testament dat zijn geld voor een deel naar de armen in Lutjegast moest, vanwege een brand in het kerkje waar veel archief materiaal werd bewaard, is nooit bekend geworden of dat ook echt is gebeurd, de rest ging naar zijn kleinzoon Abel.
Voor Nieuw-Zeelanders en inwoners van Tasmanië is de tocht van Tasman het begin van hun geschiedenis, er zijn vele plekken naar hem vernoemd, hij heeft er zijn eigen land, zee, zeestraat en nationaal park, Tasman heeft een plekje in de geschiedenis verdiend.
Een bezoek aan het Tasmanmuseum en de wandelroute in Lutjegast zijn zeker de moeite waard.
